repapiadas-duganela-delrieuUn article del Grelh Roergàs - Decembre de 1997 - Pagina 21

Un òme, una òbra - Majoral Pèire-Celestin Delrieu (1915-1991)

Pèire-Celestin nasquèt a Santa Maria del Cantal. Comencèt sos estudis a Sant Flor e las butèt a Clarmont. Militari per dever patriotic, puèi professor, se metèt sul tard a estudiar e ensenhar sa lenga d'òc. Meteissament se botèt a l'escriure. Son òbra abondosa e de qualitat li meritèt la cigala d'òr de majoral del felibrige en 1982. Relevava aital la cigala veusa d'Enric Mouly. Pèire-Celestin èra al Grelh Roergàs dempuèi fòrça temps, grand amic del Roergue e fidèl a totes nòstres Acamps. Lo Grelh Roergàs l'oblida pas.

Mercejam aicí lo majoral Joan Fay de nos parlar de son crane amic, plan tròp lèu despartit.

Lo Grelh Roergàs

La font del sovenir se tarís pas...

Vòli evocar dins nòstra lenga de las tèrras d'òc l'ardorós e tan profitable trabalh d'aquel mèstre de la lenga e de la cultura occitanas en Auvèrnha, tal qu'o foguèt Pèire-Celestin Delrieu.

Aparament de la patria francesa contra l'envasidor vengut d'en defòra, e aparament de la cultura d'òc a la sens-contra de l'oblit, aquí avètz tota la vida e tot l'engatjament d'aquel Òme !

Delrieu aparaire de la tèrra francesa. O sabètz, que, del temps de la darrièra guèrra, demorèt pas los pès dins sos esclòps.

Volontari per s'engatjar dins la Resisténcia, i faguèt son primièr trabalh d'aparament que li valguèt la Crotz d'Oficier de la Legion d'Onor e lo grada de Coronèl, e que fai que sos camaradas ancians combatents son aquí, nombroses, à l'acompanhar. Saludarem donc sa memòria, d'en primièr, a aquel títol.

Tornat à la vida civil, P.-C. Delrieu se lancèt dins un segond aparament : aquel de la lenga e de las tradicions d'Auvèrnha.

El, l'estudiant del Seminari de Sant Flor e de la Facultat de Clarmont comprenguèt que son trabalh d'ensenhaire lo deviá menar a atropelar los Auvernhasses de fòra país, aquelses de Granòble ont èra professor de Letras. E, de Grenòble emai de Lyon, aquelis Auvernhasses atropelats marchèron per manténer la lenga e las tradicions d'Auvèrnha.

Se faguèt aquí un crane trabalh, vos arrespònde, menat de man de mèstre per l'amic Delrieu : se dancèt, se cantèt, e se diguèt tantas d'istòrias en lenga nòstra que Pèire-Celestin Delrieu : faguèt un libre Las Repapiadas de la Duganèla, que tota l'Auvèrnha se n'espetèt de rire. Mas, tot aquel trabalh se faguèt pas d'esconduda, e lo Felibrige de Mistral, al delai d'Auvèrnha, que siasca en Lemozin, en Gasconha, en Lengadòc, Provença... velhava e comprenguèt que i aviá amont, chas nosautres, un enfant de Santa Maria del Cantal que faziá estreluzir la lenga...

E Pèire-Celestin Delrieu, tu, seguères elegit Majoral a la Santa Estella de Niça, e auguère, ieu, lo plaser bèl de te remetre aquí, a Sant Flor, a l'Ostal de Comuna, la Cigala de Gasconha qu'aviás plan meretada, aquela que portèt, avant tu, lo grand Mouly de Roergue.

D'aquí, lo flòc de tas òbras en lenga d'òc tariguèt plus daica al jorn d'anueit que nos quitas. Aquò siaguèt Lo Ròc de la Cresta, tan bèl romanç d'una bòria que s'alanda e de ta familha, puèi aquel Floquet de contes revirats d'Henri Pourrat en lenga nòstra, e Picaucèl ont poesia e pròsa se mèsclan dins un pontarre gostós, e Feu du ciel, feu vengeur, aquel libre en francés, per nos dire coma meteguères ta joineza al service de la França, tals aqueles del Mont Mochet et de Sobizèrga.

Per totes aqueles engatjaments que seguèron los tieunes, mercés, amic Delrieu. La font de ta vida a tarit. La font dei sovenirs tarís pas, jamai.

Joan Fay - 11 de Julh de 1991
La lausa de Durenca (08-08-97)


Sèrgi Viaule : critica de 'Bonjour tristesse'

Françoise Sagan

Dins lo numèro 144 de la revista Infòc de decembre de 1995, pareissiá la critica de Sèrgi Viaule del libre de Françoise Sagan paregut en 1954.

Extrach del libre de Josèp Maffre 'Lo conse malgrat el'

Cencha de conse

Un tèxt publicat dins la revista Lo Gai Saber en 1939.

Croàcia passa a l'èuro e intra dins l'espaci Schengen

Membre de l'Union Europèa dempuèi 2013, Croàcia emplega dempuèi aqueste 1èr de genièr de 2023 l'èuro coma moneda. De pèças novèlas son donc intradas en circulacion.

Cristian Rapin : Louis XIV en Occitània

Louis XIV en costume de sacre, Hyacinthe Rigaud, 1701, detalh

Dins la revista Lo Lugarn numèro 94, Cristian Rapin presentava lo libre d'Hubert Delpont Parade pour une infante.

Sul telefilm de Jacques Malaterre, 'L'Assassinat d'Henri IV'

Lo rei Enric IV

En 2009 sortissiá a la television francesa lo telefilm L'Assassinat d'Henri IV.