Intercompreneson : los occitans son de privilegiats - Un article de La Setmana - N° 839 pagina 7

L'intercompreneson es mai aisida pels occitans que per de locutors d'autras lengas romanicas.

La situacion de la lenga occitana, al còr de l'arc mediterranèu de lengas romanicas, es la primièra causa que balha un avantatge a sos locutors per la pratica de l'intercompreneson. Es a l'encòp una lenga centrala, mas tanben la que tòca mai d'autras lengas romanicas. Es tanben estada centrala d'un biais politic a l'epòca dels trobadors, e lo rei de Portugal de la debuta del sègle XIII, per exemple, li a manlevat los grafèms "nh" e "lh". "En èsser al centre d'aquel malhum, l'occitan es benlèu lo qu'a lo mai de capacitats naturalas a comprene las lengas romanicas, que son mens alunhadas d'el puèi qu'es central", çò explica Pèire Escuder*.

Mas sa situation de la lenga dialectala es tanben una ajuda. L'intercompreneson entre doas lengas es exactament la meteissa causa, amb sonque un transfèrt de nivèl, que l'intercompreneson "intralingüistica" entre los dialèctes occitans. Quand avèm comprés lo principi de l'intercompreneson, se pòt aplicar a mantun nivèl.

Enfin, la màger part dels locutors occitans son al mens bilingües, e lo bilingüisme es plan segur una ajuda per l'intercompreneson. "Dins la mesura qu'aquel bilingüisme es pas dos monolingüismes estancs e bastits a costat l'un de l'autre, pòt èsser un motor de competéncia per l'intercompreneson dins lo sistèma de lengas romanicas", çò explica Pèire Escuder.

* Pèire Escuder es mèstre de conferéncia en didactica de las lengas, bilingüisme e plurilingüisme a l'universitat de Tolosa lo Miralh. Autor del manual euro-mania version occitana - [ligam]


Max Roqueta e lo roman

Mièja-Gauta

Lo tèxt çai-jos es extrach de la plaqueta de presentacion de la mòstra : Max Roqueta, la libertat de l’imaginari, que se debanèt en 2014 e 2015 a Montpelhièr.

Robèrt Lafont : a prepaus de la mòrt del general de Gaulle

Glèisa Nòstra Dòna de París lo 12 de novembre de 1970

En 1970 morissiá lo general de Gaulle. Dins lo numèro 22 de la revista Viure, Robèrt Lafont tornava sus l'eveniment.

Los Païses Basses e Danemarc mandaràn a Ucraina de F-16

F-16C

Dimenge 20 d'agost de 2023, Mark Rutte, primièr ministre neerlandés, anoncièt que de F-16, avion de combat de concepcion estatsunidenca, serián mandats a Ucraina per los Païses Basses e per Danemarc.

Musica : Lo jai

Lo Jai - Musica Lemosina

En 1982 sortissiá lo disc de musicas tradicionalas del Lemosin del grop Lo Jai

Provença : la comuna de La Seina comunica en occitan

La Seina

La vila de La Seina en Provença sul sieu site internet presenta cada mes dins la seccion D'aquí un article en occitan.