Cronica al canton - Revista del Conselh general d'Avairon - Mars e abril de 2014.

Lo castanhièr

Aubre noiridor dels segalars, lo castanhièr es estat a l’encòp un aubre plantat en verdièrs o en bòsques apelats castanhals dins la màger part de Roergue o castanets en Roergue cevenòl.

La castanha èra secada dins de secadors, apelats tanben cledas en cevena. Los castanhons, auriòls, afachons o rufòls que ne’n sortián èran desruscats, bregats o rufats dins de bregadoiras o clapats dins de sacas. Se manjavan, mesclats a d’ensalada verda, l’estiu per las pèças, o cuèches dins una topina al pè del fuòc, siá dins de lach (bajanat), siá al vin.

Amb las castanhas frescas, se fasiá de grasilhadas, greladas o brasucadas, amb una padena traucada o al grelh. D’unes metián de ginèstes verds o de bois pel fuòc per far susar las castanhas per tant que petèsson pas. Las castanhas bolidas dins l’aiga, de còps amb una fuèlha de figuièr, se manjavan tetas, se chucavan. Èra sovent lo repais e lo quatre-oras dels escolans d’un còp èra. Las castanhas secas se fasián mòlre tanben per balhar als pòrcs.

En Roergue, èra pas la costuma de ne’n far de farina pel pan, nimai per de còcas.

Lo Conservatòri del castanhièr de Rinhac a repertoriat un centenat de noms occitans de varietats de castanhas pel Roergue. Sovent i a mai d’un nom per una sola varietat. (Ref. : Les traditions de l’Aveyron, Institut occitan de l’Aveyron – Al Canton)


Los romans de Cristian Chaumont

Los darrièrs romans de Christan Chaumont

Cristian Chaumont publiquèt son primièr libre en 2010 a IEO Edicions, un roman policièr d'un pauc mai de cent paginas que revolucionèt pas las letras occitanas mas qu'aviá alara lo merite de donar a la literatura nòstra un libre dins un genre un pauc delaissat : lo policièr.

Nòva : 'La lutz e l'ombra' de Valèri Bernard

Johann Heinrich Füssli 'La cachavièlha'

En 1938 dos ans après sa mòrt sortissiá lo recuèlh de nòvas La feruno de Valèri Bernard.

Los Païses Baltics son desconectats dels malhums electrics rus e bielorús

Electricitat, pilònes

Lo dimenge 9 de febrièr de 2025 son estats desconectats dels malhums electrics rus e bielorús los tres Estats Baltics, Estònia, Letònia e Lituània.

Sus Joan-Maria Petit (1941-2020)

Joan-Maria Petit

Un article de la Federacion dels Ensenhaire de Lenga e de Cultura d'Òc publicat après l'anóncia de la mòrt de Joan-Maria Petit en agost de 2020.

Lenga occitana, beluga de l'espèr

Belugas

Un tèxt del jornal La Beluga (Tarn e Garona), agost de 2008.