antonio-vidal-garcia Article sul libre Antonio Vidal d'Alem Surre Garcia (Trabucaire, 2001, 196 paginas, edicion bilingüe, traduccion francesa de Francesca Meyruels e Martina Boulanger). 

Article de Pèire Venzac (revista OC, mai de 2002).

Dins las annadas 80 del sègle passat se parlava de pertot de mescladís de mestissatges culturals, e tot aquò dins una rèsta de guèrra freja que congreava ça que la una mena de dubertura planetària, destorbadís e melhorament a l'encòp, coma totas las fins de sègle, rai. Aquò's dins aquel ambient qu'Alem Surre-Garcia escriguèt Antonio Vidal, un roman cortet que remena mai d'un estil literari, en passant aisidament del realisme fantastic al jornal metaforic, pel mejan del poèma o del raconte istoric.

Dintram lèu al dedins d'un jòc de miralhs e de rebats de l'anma ont lo narrador s'engulha dins las consciéncias dels personatges de l'istòria amb l'idèa d'amodar un deute ingeniós que ven « doble despartible » dins l'itinerari yin yangüisat del legeire : « quantes còps crentèri (e crenti uèi encara) de m'èsser enganat, quantes còps manquèri de fe e mandèri a las ortigas Antonio Vidal. I aguèsse pas agut lo laç poderós del lengatge ! Dobti sovent de ma capacitat a m'acarar a una tala astrada, talament aluenchada de la meuna. De l'aver escagassat pendent lo procés, me voliái, cossí dire, reabilitar davant sa memòria. La leca que me pausa lo regim, la voliái far meuna, me l'aprivadar... lo solet biais de subreviure per ieu. »

La lenga es leugièra, sens cap de flaquesas o de longors d'explicas, que nos farga o puslèu nos tòrna fargar, a la manièra d'un roman d'Herman Hesse, la fusion amorosa del poèma e de la pròsa. Las citacions de poèmas a la debuta dels capítols tòrnan dins los mormolhs e las paraulas dels actors del roman o tanben dins la descobèrta « arqueologica » dels quasernets d'Antonio Vidal : alara s'alarga la reflexion sus la dualitat e la fragilitat de l'existéncia. Duala es la vila del libre – nos cal pensar a Budapest –, duala es la realitat ordinària del raconte fàcia a çò d'extraordinari sosjacent a tot çò que se conta.

Antonio Vidal, mai qu'un roman, seriá una mena de crusòl qu'auriá recebut las esséncias e emprentas màgers e mastegadas d'un « uman tròp uman » de l'enfança viatjaira e pluriculturala, a l'image de son autor. Autobiografia, d'un biais, òc-ben, mas biografia d'un autre biais, segurament, per qual que siá.

Aquí una cultura rica e dometja qu'aprodèla una escritura liura de tota question de lenga per pausar amb abeluc maitas questions a l'entorn d'un duèl crudèl amb la vida, la nòstra vida, valent-a-dire despolhar l'escritura de tot artifici ufanós per un less is more, o encara per trobar una nuditat, la de tot començament, tala una gràcia destriada a l'agre de la nuèit, la que nos estropa : « un còp amudit l'espèr, sobra la vida a calòs », coma o escriguèt Antonio Vidal...

Pèire Venzac

*

Presentacion de l'editorAlem Surre Garcia est un de ceux qui ont renouvelé en profondeur l’écriture occitane dans les dernières décennies du XXe siècle.

Publié pour la première fois en 1983, Antonio Vidal, dont on lira ici la version originale occitane et une traduction française due à Françoise Meyruels avec la collaboration de Martine Boulanger, est un récit fascinant, dans la lignée du réalisme fantastique sud-américain. Ecrit aux frontières du réel et d’un autre monde dont l’existence est d’autant plus intensément perçue qu’on n’y pénètre jamais que par effraction, "entre chien et loup", Antonio Vidal est un roman délibérément baroque. Construit comme un labyrinthe policier, il nous fait pénétrer au cœur d’une existence marquée par la contradiction et le doute, jusqu'à ce sentiment du néant qui menace de tout engloutir


Libre : 'Novèlas causidas' de Luigi Pirandello

En 2020 sortissiá a las edicions Edite-moi ! la traduccion occitana de Marcovaldo d'Italo Calvino. La traduccion èra de Miquèl Pedussaud.

La Canson del País

cancon-del-pais-oliveira La Canson del país de Élodie de Oliveira (Universitat de París-Sorbona, París IV). Avèm besonh d’una edicion critica per (tornar) legir Joan Bodon ?

Editor : Section Française de l'Association internationale d'etudes occitanes

*

L'astronòm inagotable - Felip Gardy

astronom-inagotableL'astronòm inagotable - Felip Gardy
Trabucaire - Colleccion Pròsa occitana
2015 - 142 paginas - 14 èuros
ISBN : 978-2-84974-218-1 - 22 cm x 14 cm

Presentacion de l'editor - Fins ara, coneissiam Felip Gardy mai que mai coma poèta. Ara dona a legir un trentenat de pròsas cortas, ineditas o escampilhadas en revistas, que nos revèlan un mond insolit. Presentan de narrators sens identitat ni passat, d’existéncias malseguras, en perilh de se fondre coma de sucres dins l’ocean de lor agach coma d’avugles dins la nuèch, agachaires se dissolvent dins l’objècte agachat, coma "l’astronòm inagotable" que se pèrd dins los espacis infinits. Cada narracion es coma l’arrèst sus imatge progressiu d’un filme que quitariá pas de s’alentir e de s’escafar, un vam paradoxal cap a l’immobil, coma un fèrre roge espinchat al moment que se tira del fuòc fins al palliment definitiu. Aquelas pròsas contan pasmens d’eveniments extraordinaris, d’apocalipsis per extincion, de negadas dins lo nonrés coma dins un element liquid, granda lutz eissorbanta, tenèbras pastosas o color unica qu’envasís tot lo mond.