ceseta Sortiguèt a cò del Grelh Roergàs al mes de genièr de 2020 lo libre Ceseta, traduccion en occitan d'un roman d'Emile Pouvillon.

La traduccion es de Miquèl Gonin e de Loís Gaubèrt. Lo libre de 114 paginas còsta 12 èuros, conten un cort glossari occitan-francés. De notar que los editors an cambiat en primièra de pagina lo nom de l'autor d'Émile Pouvillon en Emili Povilhon.

Lo libre es illustrat de qualques dessenhs qu'Antoine Bourdelle aviá realizats per l’edicion de 1882.

Émile Pouvillon nasquèt en 1940 a Montalban e se moriguèt en 1906. Après d'estudis de drech a París tornèt al país acculhit per son ainat l'escrivan Léon Cladel.

Los sieus primièrs tèxtes foguèron publicat dins la revista La Rue bailejada per Jules Vallès, mas es lo recuèlh Nouvelles réalistes paregut en 1878 que lo faguèt coneisse coma escrivan. Après aquesta publicacion Émile Pouvillon arrestèt pas d'escriure, mai que mai de romans.

Son òbra es estada escricha en francés.

Ceseta, publicat d'en primièr en fulheton puèi en roman en 1882 sol títol de Césette, reçaupèt lo prèmi Lambert de l'Acadèmia Francesa. Aquò's un romanòt d'un centenat de paginas de bon legir que mena lo lector pel campèstre Segalin e Carcinòl que l'autor coneissiá ben.

Un raconte umanista, una escritura fluida, plan renduda per la revirada, ont se sentís tota la simpatia de l’autor per los umils e son atencion pels biaisses de viure païsan del temps.

La presenta traduccion occitana del roman es planvenguda e dona a aquesta òbra un interés novèl.

L'istòria – Pel primièr còp, coma fòrça dròlles e dròllas o an fach abans ela, Ceseta, pastorèla de setze ans, va daissar sa familha e sa cara montanha del Segalar, en Roergue, per s’anar logar dins una bòria del Causse.

Quand arriba en cò dels sieus mèstres novèls, s’amistança amb Jòrdi, lo boièr. Lèu, l’amistat ven amor. Jòrdi, el, trantalha : escotarà los sentiments qu’espròva per Ceseta, de longa presenta dins son esperit, o cedirà a son pantais ambiciós d’èsser un jorn lo pagés de la rica e granda bòria del Ramairèl, en se maridant amb Rosil, l’eretièra ?

Extrach – « Promptament, aqueste còp, amb de gèstes silencioses de paur de desrevelhar l'ainat que s'èra tornat endormir un còp las vacas apasturadas e la pichona sòrre jaguda prèp d'ela dins lo grand lièch, carguèt sas fardas e, agantant lo carton blau preparat e ficelat de la velha, quitèt la cambra encara tebesa e brusenta de sòm.

« Lo jorn s’anava levar. Ja las aucas cascalhejavan a la chut-chut, darrièr la pòrta tampada de lor estable, e los gals se desgargamelavan sus lor ajucador. Drecha sul sulhet, la man dins la man de sa maire, Ceseta envolopava d’un agach los èssers de las Amarinas, confuses jol mòl tòcament del clar de luna que lusissiá a la poncha aguda dels pinhons e blavissiá demest lo brancum, dins los pomièrs de l’òrt. »


Sèt pans - Leon Còrdas

sets-pans Sèt pans, un libre de Leon Còrdas (IEO Edicions, 1977).

Extrach pagina 121 : "A la darrièra bocada lo gojat escorreguèt son veire e sortiguèt en disent qu'aviá quicòm a faire al tractor.

"I aviá benlèu quicòm a faire que levèt lo capòt, furguèt dins la caissa de las claus, ne prenguèt una, puèi çaganhèt lo motor. Mas qué que faguèsse sa pensada èra, d'aquel moment, a vint lègas d'aquí - sa pensada embrumassida e esmeravilhada a l'encòp, coma aquelis matins d'estiu ont corrís una nèbla bassa que seguís lo clòt de la comba e passa prim los rais de lum a travèrs son sedaç magic."

Pour la langue d'oc à l'école - Yan Lespoux

langue-d-oc-ecole Pour la langue d'oc à l'école es un obratge de Yan Lespoux que conta las primièras realizacions dels actors qu'obravan en favor l’ensenhament de la lenga occitana.

De las annadas 30, amb la pujada de las reivindicacions per la lenga e son ensenhament, a las victòrias que seguiguèron après la segonda guèrra mondiala dins un encastre de batèstas entre occitanisme e Felibritge, de debats intèrnes sus la pedagogia e de discussions a l'entorn de la lei Deixonne, es tota un part de l'istòria de la lenga nòstra qu'es aicí espepissada.

Na Balfet - Sèrgi Viaule

na-balfet-sergi-viaule Na Balfet es un roman policièr de Sèrgi Viaule. Publicat pel primièr còp en 2012 foguèt reeditat en 2014. Lo libre de 154 paginas es publicat per las Editions des Régionalismes.

Sèrgi Viaule nasquèt en 1950. Collaborator regulièr de l'ebdomadari La Setmana e del Jornalet, grand lector presenta regularament las siás criticas d'òbras occitanas recentament paregudas. A fòrça escrich mas pauc publicat. De totjorn, balhèt la prioritat a l’accion militanta. Amb la retirada se consacra a la mesa en òrdre de sas òbras romanescas. Na Balfet es son primièr títol publicat.