L'estacion d'Axiom Space
L'estacion d'Axiom Space tala qu'imaginada per sos conceptors © Axiom Space, 2024

La fin de l'ISS s'apròcha. Sa construccion debutèt en 1998 e dempuèi fonciona sens relambi. La siá fin es pr'aquò programada pel decenni que ven. Un primièr programa de desorbitacion es estat presentat en 2022. Prevei la destrucion dels moduls per 2031.

Diferents actors se posicionan dempuèi qualques ans per repondre deman als besonhs d'experimentacion en microgravitat e permetre als umans de contunhar de viure de faiçon permanenta en orbita bassa. Son majoritariament basats al Estats Units.

  • Bigelow Aerospace. La societat es estada fondada en 1999 per Robert Bigelow amb l'objectiu de produsir d'abitacles espacials concebuts amb de materials soples que se pòdon desplegar. En 2006 metián en orbita un primièr prototip : Genesis I. Un segond mandadís foguèt efectuat l'an d'après en 2007 ; lo de Genesi II. En 2016 un tresen prototip, Beam, es estat mandat dins l'espaci e aqueste còp, arrimat al modul Tranquility de l'ISS. En 2024, Beam es encara estacat a l'ISS. Beam es l'acronim de Bigelow Expandable Activity Module. La societat Bigelow Aerospace comunica pas sus son site dempuèi 2019.

Beam

Lo modul Beam estacat a Tranquility. Se vei tanben sus la fotografia la copòla estacada ela tanben a Tranquility e, detràs, lo modul Leonardo de la NASA. Al luènh se devina lo modul japonés Kibō.

  • Axiom Space es una societat basada a Houston. Organiza dempuèi 2022 de missions privadas al dintre de l'ISS. Trabalha demai a la realizacion de sa pròpria estacion. Las primièras estructuras son en construcions amb lor partenari Thales Alenia Space. Lo primièr modul serà restacat al modul Harmony de l'ISS.
  • Gravitics es una societat basada a Seattle. Levèt en 2022 vint milions de dollars per desvolopar son estacion nomenada StarMax. Un primièr tèst sus tèrra aguèt luòc en 2023 sus un prototip per validar sa resisténcia a las nautas pressions. En genièr de 2024 presentavan un primièr modèl d'estructura per la futura estacion StarMax. Gravitics dispausa pas en 2024 d'estructuras en orbita bassa.

StarMax

Modèl de demonstracion a escala reala de l'estacion StarMax © Gravitics, 2024

  • Blue Origin e Sierra Space trabalhan amassa al desvolopament de l'estacion Orbital Reef. Lo 5 de genièr de 2024 la NASA anoncièt que donariá a Blue Origin 42 millions de dolars dins l'encastre de son programa d'ajuda al desvolopament d'estacions privadas.
  • Starlab Space coentrepresa creada per Voyager Space e Airbus, devolopa l'estacion Starlab. La collaboracion de las doas entrepresas es estada oficializada al mes de julhet de 2023. L'acòrd entre Voyager Space e Airbus pòrta sul desvolopament, la construccion e la gestion de l'estacion Starlab. Voyager Space es inclusa dins lo programa d'ajuda de la NASA. Son 57,5 milions de dolars que li son estats promeses lo 5 de genièr de 2024. Starlab Space anoncièt a la debuta de 2024 que son estacion seriá mandada en orbita bassas mecés a l'astronau Starship de SpaceX.

Starlab

L'estacion Starlab tala qu'imaginada © Voyager Space, 2024


Una se disent intelligéncia artificiala de mai

Deman las IA

A la fin del mes de genièr de 2025 las autoritats chinesas an desvelat una aplicacion emplegant d'algoritmes basats sus una çò dicha intelligéncia artificiala generativa. L'aplicacion a per nom DeepSeek.

China manda dins l'espaci lo primièr element de sa futura estacion espaciala

Fusada chinesa lo 29/04/2021

Es estat mandat dins l'espaci lo 29 d'abril de 2021 lo primièr modul de la futura estacion espaciala chinesa.

Lo freg, al pè del fuòc...

Freg e lops

En 2018 dins sa rubric Aital Òc lo jornal Centre Presse publicava lo tèxt d'E. Sodís : Lo freg al pè del fuòc.

Robèrt Lafont : a prepaus de la mòrt del general de Gaulle

Glèisa Nòstra Dòna de París lo 12 de novembre de 1970

En 1970 morissiá lo general de Gaulle. Dins lo numèro 22 de la revista Viure, Robèrt Lafont tornava sus l'eveniment.

L'assemblatge del reactor d'ITER debuta

ITER

Lo dimars 28 de julhet de 2020 debutèt a Cadaracha en Provença l'assemblatge del reactor termonuclear experimental dich ITER.

Conectica per cargar los aparelhs portables

Cargador tipe C

En setembre de 2021 la Comission Europèa presentava un plan per armonizar la conectica dels cargadors dels aparelhs portables. Dimars 7 de junh de 2022 lo Conselh adoptèt aquelas preconizacions.

Junh de 2023 : las vendas de veituras electricas despassan las dels diesèls dins l'Union Europèa

BMW i3

Segon las donadas de l'ACEA, l'Associacion dels Constructors Europèus d'Automobilas, las vendas de veituras electricas al mes de junh de 2023 despassèron las de las veituras equipadas d'un motor diesèl.

Michelin torna inventar lo pneu

L'Uptis de Michelin

L'industrial Michelin desvolopa dempuèi qualques ans un pneu sens aire comprimit : Uptis.