L'estacion d'Axiom Space
L'estacion d'Axiom Space tala qu'imaginada per sos conceptors © Axiom Space, 2024

La fin de l'ISS s'apròcha. Sa construccion debutèt en 1998 e dempuèi fonciona sens relambi. La siá fin es pr'aquò programada pel decenni que ven. Un primièr programa de desorbitacion es estat presentat en 2022. Prevei la destrucion dels moduls per 2031.

Diferents actors se posicionan dempuèi qualques ans per repondre deman als besonhs d'experimentacion en microgravitat e permetre als umans de contunhar de viure de faiçon permanenta en orbita bassa. Son majoritariament basats al Estats Units.

  • Bigelow Aerospace. La societat es estada fondada en 1999 per Robert Bigelow amb l'objectiu de produsir d'abitacles espacials concebuts amb de materials soples que se pòdon desplegar. En 2006 metián en orbita un primièr prototip : Genesis I. Un segond mandadís foguèt efectuat l'an d'après en 2007 ; lo de Genesi II. En 2016 un tresen prototip, Beam, es estat mandat dins l'espaci e aqueste còp, arrimat al modul Tranquility de l'ISS. En 2024, Beam es encara estacat a l'ISS. Beam es l'acronim de Bigelow Expandable Activity Module. La societat Bigelow Aerospace comunica pas sus son site dempuèi 2019.

Beam

Lo modul Beam estacat a Tranquility. Se vei tanben sus la fotografia la copòla estacada ela tanben a Tranquility e, detràs, lo modul Leonardo de la NASA. Al luènh se devina lo modul japonés Kibō.

  • Axiom Space es una societat basada a Houston. Organiza dempuèi 2022 de missions privadas al dintre de l'ISS. Trabalha demai a la realizacion de sa pròpria estacion. Las primièras estructuras son en construcions amb lor partenari Thales Alenia Space. Lo primièr modul serà restacat al modul Harmony de l'ISS.
  • Gravitics es una societat basada a Seattle. Levèt en 2022 vint milions de dollars per desvolopar son estacion nomenada StarMax. Un primièr tèst sus tèrra aguèt luòc en 2023 sus un prototip per validar sa resisténcia a las nautas pressions. En genièr de 2024 presentavan un primièr modèl d'estructura per la futura estacion StarMax. Gravitics dispausa pas en 2024 d'estructuras en orbita bassa.

StarMax

Modèl de demonstracion a escala reala de l'estacion StarMax © Gravitics, 2024

  • Blue Origin e Sierra Space trabalhan amassa al desvolopament de l'estacion Orbital Reef. Lo 5 de genièr de 2024 la NASA anoncièt que donariá a Blue Origin 42 millions de dolars dins l'encastre de son programa d'ajuda al desvolopament d'estacions privadas.
  • Starlab Space coentrepresa creada per Voyager Space e Airbus, devolopa l'estacion Starlab. La collaboracion de las doas entrepresas es estada oficializada al mes de julhet de 2023. L'acòrd entre Voyager Space e Airbus pòrta sul desvolopament, la construccion e la gestion de l'estacion Starlab. Voyager Space es inclusa dins lo programa d'ajuda de la NASA. Son 57,5 milions de dolars que li son estats promeses lo 5 de genièr de 2024. Starlab Space anoncièt a la debuta de 2024 que son estacion seriá mandada en orbita bassas mecés a l'astronau Starship de SpaceX.

Starlab

L'estacion Starlab tala qu'imaginada © Voyager Space, 2024


Espaci : lo programa Artemis de la NASA

Mission Artemis Luna Astronautas

Lo programa Artemis a per ambicion d'establir una preséncia umana perena sus l'orbita e sul sòl de la Luna.

Safran certifica son motor per avion electric

ENGINeUS™ 100, Safran

Pel primièr còp dins l'istòria un motor d'avion electric ven d'èsser certificat. Son conceptor es europèu : Safran.

Qualques reflexions de Florian Vernet sus la lenga occitana

Occitan estandard - Vernet

Dins lo present article, paregut en 2016, Florian Vernet presentava sas reflexions sus la situacion de la lenga occitana.

Jòrdi Labouysse : 'Occitània, Moments d'histoire'

Jòrdi Labouysse : 'Occitània, Moments d'histoire', 2023

Lo libre Occitània, Moments d'histoire de Jòrdi Labouysse publicat a la prima de 2023, recampa d'articles publicats entre 1980 e 2010 ligats a l'istòria dels païses occitans.

Euròpa : inauguracion de la primièra gigafabrica de batariás d'ACC

La fabrica ACC de Douvrin

Lo 30 de mai de 2023 la nòva societat, Automotive Cells Company (ACC), coentrepresa recentament creada pels grops Stellantis, TotalEnergies e Mercedes-Benz, inaugurava sa primièra gigafabrica de batariá a Douvrin, prèp de Lens.

Succès per la mission lunara IM-1 d'Intuitive Machines

Mission IM-1 febrièr de 2024

An capitat. Lo veïcul Odysseus de la societat Intuitive Machines se pausèt lo divendres 23 de febrièr de 2024 sus la Luna.

Dissuasion nucleara francesa : missil M51

M51

Lo 12 de junh de 2020 lo sosmarin nuclear de la marina francesa Le Téméraire efectuèt amb succès la lançament d'un missil M51.

Una se disent intelligéncia artificiala de mai

Deman las IA

A la fin del mes de genièr de 2025 las autoritats chinesas an desvelat una aplicacion emplegant d'algoritmes basats sus una çò dicha intelligéncia artificiala generativa. L'aplicacion a per nom DeepSeek.