camin-forestUn article de Cristian Rapin. Sorsa : Lo Lugarn numèro 82.

Dètz contes de Bodoisson per Andrieu Mateu

Sèm dins lo mond del conte. Tradicional ? Dins una larga mesura. L’autor fai, d’efècte, apèl a sa memòria, es a dire que s’esperfòrça de tirar de l’oblit de contes ausits dins las velhadas, los quals devián lor existéncia a una transmission ininterrompuda dempuèi sens dobte una cordelada de sègles.

Mas s’estima liure de brodar en partent d’aqueles solides canavasses. Sa sensibilitat personala, l’introdús dedins e se daissa guidar per la tèma escura d’èstre entendut pels contemporanèus. En soma, un desempolsatge, una mesa a jorn tras que discrèta que fasiá tanben partida de la practica dels contaires d’autres còps que, aquò se devina, trantalhavan pas per adaptar a lor viscut la toponimia e los personatges.

Lo mond retrobaràn dins aquela garba los grands tèmas de la tradicion occitana mas revists, poiriam dire reformatats, a travers la sensibilitat d’un dròlle de la ribièra de Bodoisson.

I cal una brava modestia perque l’autor, volontàriament o non, s’esfaça darrièr la gèsta collectiva. Sens i arribar completament per çò que, coma tostemps dins aquel cas, sa lenga e son estil lo denoncian de contunh sens parlar d’infimas notacions existencialas que de furgaires experimentats poirián destoscar.

L’experiéncia es sedusenta. Luenh del collectatge que assaja de restituir, dins lo mendre de sos matisses, un tèxte enregistrat, la fabricacion d’un conte s’aparenta amb la terralha : meteis material, meteisses apleches, meteisses gèstes mas fin finala concepcion originala per l’amator que se contenta pas d’agachar passivament mas que es a l’escota de sas sensacions. Dins un cas coma dins l’autre, çò collectiu es pas talament lo tèma mas la practica personala qu’es la resulta de l’istòria longa e de la cultura mai prigonda.

La signatura del terralhièr o de l’autor dels contes es una farotariá que balha vida a l’anonimat acceptat.

Cristian Rapin

Nòtas

Dètz contes de Bodoisson per Andrieu Mateu, 50 paginas, en çò de l’autor, Prètz 10 €


'Los tres gendres del paure òme' : presentacion de Domenja Blanchard

Los tres gendres del paure òme

En 2008 sortissiá lo libre d'Ives Roqueta Los tres gendres del paure òme.

Lo grelhon, lo lop e las abelhas : un conte de Justin Bessou

Detalh d'una gravadura de Tavy Notton (1914-1977) sus la vida de las abelhas

Lo grelhon, lo lop e las abelhas es lo primièr tèxt dels Contes de la Tatà Mannon de Justin Bessou.

Lo collectiu 'Per que viscan las nòstras lengas' escriu al Primièr Ministre

Pour que vivent nos langues

Lo collectiu Per que viscan las nòstras lengas mandèt al Primièr Ministre francés lo 2 de mai de 2025 una letra per lo questionar sus la plaça de las lengas minorizadas dins la reforma de la formacion iniciala e del recrutament dels ensenhaires.

Andreu Nin : La revolucion d'octòbre e la question nacionala

Detalh d'una medalha datant del temps de l'URSS

En 1935 sortissiá lo libre Els moviments d'emancipació nacional d'Andreu Nin (1892-1937). Aquí çai-jos una seleccion de son tèxt.

Presentacion del libre 'L'épopée cathare' de Michel Roquebert

L'épopée cathare, Michel Roquebert

En 1970 editat per Privat a Tolosa sortissiá lo primièr tòme del libre de Michel Roquebert, L'épopée cathare.