repapiadas-duganela-delrieuUn article del Grelh Roergàs - Decembre de 1997 - Pagina 21

Un òme, una òbra - Majoral Pèire-Celestin Delrieu (1915-1991)

Pèire-Celestin nasquèt a Santa Maria del Cantal. Comencèt sos estudis a Sant Flor e las butèt a Clarmont. Militari per dever patriotic, puèi professor, se metèt sul tard a estudiar e ensenhar sa lenga d'òc. Meteissament se botèt a l'escriure. Son òbra abondosa e de qualitat li meritèt la cigala d'òr de majoral del felibrige en 1982. Relevava aital la cigala veusa d'Enric Mouly. Pèire-Celestin èra al Grelh Roergàs dempuèi fòrça temps, grand amic del Roergue e fidèl a totes nòstres Acamps. Lo Grelh Roergàs l'oblida pas.

Mercejam aicí lo majoral Joan Fay de nos parlar de son crane amic, plan tròp lèu despartit.

Lo Grelh Roergàs

La font del sovenir se tarís pas...

Vòli evocar dins nòstra lenga de las tèrras d'òc l'ardorós e tan profitable trabalh d'aquel mèstre de la lenga e de la cultura occitanas en Auvèrnha, tal qu'o foguèt Pèire-Celestin Delrieu.

Aparament de la patria francesa contra l'envasidor vengut d'en defòra, e aparament de la cultura d'òc a la sens-contra de l'oblit, aquí avètz tota la vida e tot l'engatjament d'aquel Òme !

Delrieu aparaire de la tèrra francesa. O sabètz, que, del temps de la darrièra guèrra, demorèt pas los pès dins sos esclòps.

Volontari per s'engatjar dins la Resisténcia, i faguèt son primièr trabalh d'aparament que li valguèt la Crotz d'Oficier de la Legion d'Onor e lo grada de Coronèl, e que fai que sos camaradas ancians combatents son aquí, nombroses, à l'acompanhar. Saludarem donc sa memòria, d'en primièr, a aquel títol.

Tornat à la vida civil, P.-C. Delrieu se lancèt dins un segond aparament : aquel de la lenga e de las tradicions d'Auvèrnha.

El, l'estudiant del Seminari de Sant Flor e de la Facultat de Clarmont comprenguèt que son trabalh d'ensenhaire lo deviá menar a atropelar los Auvernhasses de fòra país, aquelses de Granòble ont èra professor de Letras. E, de Grenòble emai de Lyon, aquelis Auvernhasses atropelats marchèron per manténer la lenga e las tradicions d'Auvèrnha.

Se faguèt aquí un crane trabalh, vos arrespònde, menat de man de mèstre per l'amic Delrieu : se dancèt, se cantèt, e se diguèt tantas d'istòrias en lenga nòstra que Pèire-Celestin Delrieu : faguèt un libre Las Repapiadas de la Duganèla, que tota l'Auvèrnha se n'espetèt de rire. Mas, tot aquel trabalh se faguèt pas d'esconduda, e lo Felibrige de Mistral, al delai d'Auvèrnha, que siasca en Lemozin, en Gasconha, en Lengadòc, Provença... velhava e comprenguèt que i aviá amont, chas nosautres, un enfant de Santa Maria del Cantal que faziá estreluzir la lenga...

E Pèire-Celestin Delrieu, tu, seguères elegit Majoral a la Santa Estella de Niça, e auguère, ieu, lo plaser bèl de te remetre aquí, a Sant Flor, a l'Ostal de Comuna, la Cigala de Gasconha qu'aviás plan meretada, aquela que portèt, avant tu, lo grand Mouly de Roergue.

D'aquí, lo flòc de tas òbras en lenga d'òc tariguèt plus daica al jorn d'anueit que nos quitas. Aquò siaguèt Lo Ròc de la Cresta, tan bèl romanç d'una bòria que s'alanda e de ta familha, puèi aquel Floquet de contes revirats d'Henri Pourrat en lenga nòstra, e Picaucèl ont poesia e pròsa se mèsclan dins un pontarre gostós, e Feu du ciel, feu vengeur, aquel libre en francés, per nos dire coma meteguères ta joineza al service de la França, tals aqueles del Mont Mochet et de Sobizèrga.

Per totes aqueles engatjaments que seguèron los tieunes, mercés, amic Delrieu. La font de ta vida a tarit. La font dei sovenirs tarís pas, jamai.

Joan Fay - 11 de Julh de 1991
La lausa de Durenca (08-08-97)


Conte : 'L'enfant polit' de Joan Bodon

Lo Drac

Lo conte L'enfant polit de Joan Bodon foguèt publicat dins lo recuèlh Contes del Drac en 1975.

Union Europèa : ajudas a la infrastructuras de transpòrt

Ralh ferroviari

Lo dijòus 22 de junh de 2023 la Comission Europèa comunicava sus la politica de l'Union en matèria de transpòrt. Son 6,2 miliards d'èuros que seràn investits dins las infrastructuras.

Joan Jaurés : educacion populara e lengas (1911)

Joan Jaurés

Lo 15 d'agost de 1911 dins La dépêche du Midi èra publicat un article de Joan Jaurés. Tornava aquí sus la lenga occitana que parlava correntament.

Prefaci de Frederic Mistral a 'La pauriho' de Valèri Bernard (1899)

paurilha

En 1899 sortissiá a Marselha lo libre La pauriho de Valèri Bernard amb un prefaci de Frederic Mistral.