Sus l'òbra de Max Roqueta 'Verd Paradís'

verd-paradis-1-max-roqueta Lo tèxt çai jos es extrach de la plaqueta de presentacion de la mòstra : Max Roqueta, la libertat de l’imaginari, que se debanèt del 4 de decembre de 2014 al 28 febrièr de 2015 a la mediatèca centrala d’aglomeracion Emile Zola a Montpelhièr.

Verd Paradís - Resson au vèrs de Baudelaire : « le vert paradis des amours enfantines », Verd Paradís rementa lo paradís perdut de l'enfança.

Roland Pécout escriu en 1993 : « L'Eden perdut que sa languison esclaira las pròsas de Verd Paradís, aquò's lo parangon de l'oasís. Lo desèrt es aimat per çò que rescond las fònts : coma la garriga espinosa amaga sos sorgents, coma la secada de Miègjorn conten al bèl mitan son grífol, coma la vida apara son mistèri, e la sòm, los sòmis... » E presenta Max Roqueta coma un « chaman dau País das Fònts », un passant que s'encamina dins de païsatges ben reals que son atanben de sasons de l'imaginari.

Lo 28 d'abriu de 1933, Max Roqueta escriu a Enric Frère que vòl « escriure una seguida de pichòts capítols (en lenga d'òc tot segur) onte parlarai de l'èrba (subjècte que me ten au còr), de la polsa, de las pèiras, de la palha d'agost e dau cèl que los uòlhs lo bevon entre que de tot lo còrs espandit, òm s'apièja a la tèrra fresca coma a un mur ». En 1934, pareis dins OC un raconte en pròsa : Secret de l'èrba, primièr tèxt de Verd Paradís « L'èrba èra nòstra companha. Viviam sempre mesclats a sa frescor, amics de la vida umila que rescond [...]. »

L'edicion de Verd Paradís, en 1961, es un eveniment literari vertadièr. Verd Paradís II e III son editats pas qu'en 1974 e 1986.

En 1980, la revirada francesa de Verd Paradís I e II d'Alem Surre-Garcia es publicada a las Éditions du Chemin vert. Aquela adaptacion conois una capitada nacionala e lo libre es revirat en allemand, american, castilhan, neerlandés, catalan, bulgar.

Fin finala, i aurà 7 volums en occitan (5 dins la revirada francesa) de Verd Paradís :

  • Verd Paradís I (1961),
  • Verd Paradís II (1974),
  • Lo Grand Teatre de Dieu (1986),
  • L'Uòlh dau cat (1987),
  • Las Canas de Midàs (1990),
  • Lo Corbatàs Roge (2003),.
  • Lo Libre de Sara (2008).

Segon Robèrt Lafont, aquela òbra es « una canta per la solesa dels èstres e dau mond ».

 

Mistèri a l'estadi - Aimat Tastaire

Mistèri a l'estadi, sortit en 2013 es lo darrièr dels tres pichons romans policièrs d'Aimat Tastaire après Lo secret del Mas Grand (2007) e Ombras criminalas sus l'estivada (2010).

Los tres son estats editats pel Grelh Roergàs.

Aimat Tastaire aquí coma pels autres de sos romans s'amusa, d'accion en accion, de descobèrta en descobèrta, pèrd pas temps, aviat abança dins la naracion e lo lector es pres. Son escritura es simpla, se focaliza sul debanar de l'accion.

Dictionnaire grammatical de l’occitan moderne - Florian Vernet

Dictionnaire grammatical Vernet Lo Dictionnaire grammatical de l’occitan moderne de Florian Vernet es estat tornarmai editat en 2020. Es publicat per las Premsas Univesitàrias de la Mediteranèa (PULM).

Aquel libre de 430 paginas vòl respondre als besonhs d'aprendissatge d'un public novèl per lo qual l'occitan es una lenga que s'ensenha, que s'apren, amb de règlas, de foncionaments pròpris, de formas comunas. En un mot una lenga amb una gramatica.

Aquel diccionari compren de consideracion teoricas, frucha de la recèrca de las darrièras annadas e met l'accent en prioritat sus la sintaxa referenciala o de l'occitan dich « larg » ; formas comunas a quasi totes los parlars occitans, dins lo temps e dins l'espaci al delà dels particularismes locals o de las praticas reductrises.

Lo fiu de l'Uòu - Robèrt Lafont

mars Lo fiu de l'Uòu es un nòva de Robèrt Lafont. Foguèt publicada en 2001 per Atlantica/Institut Occitan.

Presentacion – Sus la montanha de la Clapa que domina Narbona d'un costat e la mar de l'autre, un uòu enòrme e misteriós es descobèrt per un jove Josieu a la debuta del sègle VIII. Aquel uòu fluorescent condensa pendent qualques jorns las passions, los asirs e las adoracions de las tres comunitats que, a aquela epòca, pòplan la vila. Acaba per se crebar e la creatura androïda que ne sortís partatge amb un jumèl norricièr e una maira adoptiva la vida d'una comunitat de « perfachas » cataras al pè de la còla d'Enseruna...