Un tèxt de Fèlix-Marcèl Castan publicat dins Argumentari, IEO Edicion, pagina 117.

Las errors del bilingüisme

Bilingüisme consequent, lo que fa de doas lenguas dos instruments : e en conformitat amb l'engenh de doas tradicions literària... L'engenh d'un pòple es quicòm de pro escur per l'establir, e benlèu de bufèc : mas l'engenh d'una tradicion literària clau dins una intuïcion clara e immediata. La continuitat d'una tradicion trai son evidéncia de cap de postulat, per que aparten a l'òrdre de la creacion : non pas una donada mistica, mas una conquista progressiva.

Se las lengas èran interdescambiablas, se podiam dire dins una çò que dison dins l'autre, escriure en francés, pensar, dire en francés çò que disèm en occitan, alavetz de que vòl l'occitanisme ? Cossí nòstra fidelitat capuda ? Sabèm totes lo francés tan plan e melhor que non pas l'occitan, que cal fargar a flor e mesura a pèças e bocins.

E pr'aquò an pas tòrt, çò sembla, los que dison que de vertat un mot es res, la lenga pas grand causa e l'escrivan se noirís pas de bren mas de farina, e la farina el la pòrta dins el e son experiéncia d'òme.

Solament la lenga revèrta, mai qu'un instrument d'expression, un ligam vivent, un engatjament dins una comunitat duradissa, sul camp e dins l'avenidor d'una literatura perdurabla.

En çò nòstre l'escrivan, prosista o poèta, tòca un absolut dins sa lenga. Nòstra lenga val plan quicòm mai qu'una revendicacion patriotica : d'autres veson dins la literatura un exercici de las idèas o de l'imaginacion... Mistral disiá metaforicament : 

Dins la lenga un mistèri, un vièlh tresaur s'atròva.

Atal coma la femna aimada cabís per l'amor l'idèa de femna, atal nòstres escrivans descobrisson lo lengatge jos l'espèci de lenga.

Fèlix-Marcèl Castan


Musica : entrevista de Guillaume Lopez

Guillaume Lopez

Dins son magazine del mes de novembre de 2019, la vila de Tolosa publicava una entrevista de Guillaume Lopez.

'Los tres gendres del paure òme' : presentacion de Domenja Blanchard

Los tres gendres del paure òme

En 2008 sortissiá lo libre d'Ives Roqueta Los tres gendres del paure òme.

Croàcia passa a l'èuro e intra dins l'espaci Schengen

Membre de l'Union Europèa dempuèi 2013, Croàcia emplega dempuèi aqueste 1èr de genièr de 2023 l'èuro coma moneda. De pèças novèlas son donc intradas en circulacion.

Agricultura : per estalviar l'aiga, lo palhatge

Palhatge dins un òrt

Aurelian Chaire dins l'enscastre de sos estudis en agricultura anèt trabalhar en Casamança. Dins l'edicion del 11 al 17 d'abril de 2014 del jornal La Setmana, presentava la tecnica del palhage.

Sèrgi Viaule sul libre de Jules Cubaynes 'Camins de guèrra'

Camin de guèrra, Jules Cubaynes

Una critica de Sèrgi Viaule pareguda dins lo jornal La Setmana en 2018.