airbus-h16003/2015 - Airbus ven de desvelar son novèl elicoptèr lo H160, remplaçarà lo Dauphin en fin de vida.

Lo modèle nòu conservarà lo famós fenestron. Lo mot d'origina occitana designa lo rotor de darrièr carenat, una tala configuracion melhora las performanças de l'aparelh en vòl estacionari.

airbus-fenestronDe notar que l'entepresa (Airbus Hélicoptères dempuèi 2014 e ièr Eurocopter) es basada a Marinhana en provença çò pòt explicar l'emplec d'aquel occitanisme (lo mot fenestron en francés es ben present dins qualques diccionaris amb los sens de pichona fenèstra mas es pauc usitat, son emplec en occitan es comun).

Aquel novèl elicoptèr serà en concuréncia directa amb lo modèl AW139 de l'italian Augusta Westland sul segement dels elicoptèrs mejans (5-6 tonas).


Mars : lo dròne Ingenuity reüssiguèt son primièr vòl

Ingenuity lo 16/04/2021

Ingenuity reüssiguèt son primièr vòl marcian.

Thales Alenia Space desvolopa una capsula

Capsula Thales Alenia Space

Al mes de mai de 2024, la societat Thales Alenia Space comunicava sus sa signatura amb L'ESA (European Space Agency) d'un contracte per fin de desvolopar una capsula espaciala.

Sèrgi Gairal sus Cantalausa

Cantalausa

Après la mòrt de Cantalausa en 2006 Sèrgi Gairal que lo coneissiá plan publicava dins lo jornal La Setmana un omenatge.

Patrick Sauzet : Per un modèl mimetic del contacte de lengas (1987)

Sul perqué de l'abandon de la lenga occitana, al delà del modèl erosiu e del modèl conflictual. Un article de Patrick Sauzet dins la revista Lengas.

Espaci : primièra mission Polaris Dawn

Polaris Dawn setembre de 2024

Lo dimars 10 de setembre de 2024 la capsula Dragon Crew de la primièra mission Polaris Dawn es estada mandada dins l'espaci dempuèi Cap canaveral.

Fusion termonucleara : una avançada en fusion inerciala

NIF target chamber

Lo 8 d'agost de 2021 lo National Ignition Facility (NIF) comuniquèt sus sos progrèsses rencents en fusion inerciala.

Airbus trabalha sus d'avions zèro emission

ZEROe Airbus

Dempuèi lo mes de setembre de 2020 la societat Airbus publica regularament de nòtas ont presenta sos projèctes en matèria de transpòrt zèro emission.

Una se disent intelligéncia artificiala de mai

Deman las IA

A la fin del mes de genièr de 2025 las autoritats chinesas an desvelat una aplicacion emplegant d'algoritmes basats sus una çò dicha intelligéncia artificiala generativa. L'aplicacion a per nom DeepSeek.