Enric IV

Detalh del retrach d'Enric IV en armura, escòla de François II Bunel

En genièr de 2009 frança television programava lo telefilm de Jacques Malaterre, L'Assassinat d'Henri IV consacrat al darrièr jorn del rei. David Grosclaude ne fasiá la critica dins lo jornal La Setmana.

Lo nòstre Enric ?

France 2 nos a porgit un telefilm que contava la darrièra jornada de la vida d'Enric IV. Èra, amb qualques retorns en rèire, la darrièra jornada del rei abans que Ravaillac, lo fanatizat, li plantèsse un cotèl dins lo còr.

De segur aquel rei politician, es mostrat en cèrcas de la concòrdia e del consènsus çò que ne faguèt lo rei qu'a finalament creat la França modèrna coma dison d'unes istorians. Es una tèsi que se pòt defendre, mas dins lo filme los arguments en favor d'aquela vision son puslèus marginals. La mitat del temps pensa pas qu'a sa mestressa e a las femnas qu'an comptat dins sa vida. Lo « bon rei Enric » sembla de passar mai de temps al lièch que non pas a s'ocupar de politica.

De mai, e aquò se maridava fòrça mal amb la pretenduda volontat de far un quicòm d'istoric, la darrièra jornada del rei comença per un pantais que se vòl premonitòri e ont se vei mòrt. Ven tanben una mena d'endevinaira que justament vòl metre en garda lo rei contra lo perilh imminent d'un assassinat. Metre un pauc de supersticion fa pas de mal per l'audiéncia ! Tot aquò se mèscla amb l'afirmacion repetida de faiçon pesuga, que l'òme es un fin politician e que la causa li agrada fòrça. Lo tot es salpicat de frasas prononciadas per Sully que sembla qu'es Malraux que parla a De Gaulle ; tot aquò manca de coeréncia.

Enfin, l'imatge del bon rei Enric serà passada a la television sens trebolar lo contengut dels libres d'istòria de fa cinquanta ans a l'escòla primària ! Pr'amor coma sèm a la television cal gardar los imatges que fan plaser e que fan d'audiéncia : lo rei que jòga a portar sos enfants sus l'esquina ; e subretot l'imatge d'un rei qu'a una passion per las femnas ! Aquestas li farián quasi mancar lo rendètz-vos d'una bona guèrra ! Tot aquò daissava donc entreveire un personatge que pensava pas amb lo cap mas que semblava menat puslèu per lo babau que lo picava...

Per astre, an pas mes dins la boca del rei qualques « hilh de puta » o « nom de dieu » per far mai gascon. Ges de risc. Tot aquel mond parlavan un francés de tria. Pasmens, qualques formulas per far vièlh francés ondravan los dialògues. Alavetz per far un pauc dins lo ton vièlh francés de farlabica a la France Télévisions dirai : « Diantre, de ce roi là je n'en veux point ». D'acòrd lo relizator es lo que faguèt L'Odyssée de l'espèce !!!

E coma France Télévisions sembla de prendre al seriós son ròtle de servici public (sens publicitat après 20 h), fare de la cultura, se poiriá que n'aguèssem d'autres d'aquela mena. Ai que lo babau me fa mal !

David Grosclaude

Sorsa del tèxt : La Setmana numèro 698, genièr de 2009.


Ives roqueta, escritura, enfança e... lo libre de François Cavanna 'Les Ritals'

Cavanna 'Les Ritals' detalhs

En 1979 dins la revista Aicí e ara Ives Roqueta tornava, alara que veniá de legir lo libre de François Cavanna Les Rital, sus son rapòrt a l'enfança coma escrivan.

'Los tres gendres del paure òme' : presentacion de Domenja Blanchard

Los tres gendres del paure òme

En 2008 sortissiá lo libre d'Ives Roqueta Los tres gendres del paure òme.

Votacion del Parlament Europèu per melhorar la mobilitat electrica

Lògo recarga electrica

A la debuta del mes de julhet de 2023 lo Parlament Europèu votèt per l'adopcion de règlas novèlas per fin de far créisser lo nombre de las estacions que permeton de recargar los veïculs electrics. Las novèlas disposicions preveson tanben de ne facilitar l'usatge.

Joan-Claudi Sèrras : critica de 'La pluèja rossèla' de Julio Llamazares

La pluèja rossèla, Julio Llamazares

En 2008 sortissiá a cò de IEO Edicions la traduccion occitana del libre de Julio Llamazares La lluvia amarilla.

Sèrgi Viaule : critica de 'Bonjour tristesse'

Françoise Sagan

Dins lo numèro 144 de la revista Infòc de decembre de 1995, pareissiá la critica de Sèrgi Viaule del libre de Françoise Sagan paregut en 1954.