Arpa

Sagèl de Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr (sègle XII)

En març de 2018 dins sa revista mesadièra la vila de Montpelhièr comunicava en occitan.

L'arpa del Senhor Guilhèm

Una arpa que data del sègle XIIen es estata reconstituïda a partir d’un sagèl, aquel de Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr, conservat als archius comunals del Clapàs. Un projèct menat pel CIMM, Centre internacional de las musicas medievalas.

Vaquí una brava aventura menada per d’unes pivelats que faguèron renàisser un instrument de musica de l’Edat Mejana. Simbòl del ric patrimòni cultural de Montpelhièr, d’una musica que passèt lo temps fins a nosautres e testimònia, notadament amb un nombre important de laütièrs, que la musica es sempre fòrça viva al Clapàs.

L’istòria comença al Servici dels archius comunals que se garda lo sol exemplari conegut d’una bulla de plomb dels Guilhèm, senhor de Montpelhièr. Aqueste sagèl, ligat per una cordilha a una carta manuscricha, dona de veire l’iconografia originala del senhor Guilhèm VIII de Montpelhièr representat d’un caire coma un cavalièr d’armada e de l’autre caire, coma un poèta que tòca d’arpa. E es aquesta arpa del sègle XIIen modelada sul sagèl de metal que ven d’èstre reconstituida.

A l’origina d’aqueste projèct Gisèla Clement, fondatritz del CIMM (Centre internacional de las musicas medievalas – Del cèl a las talvèras).

« La Vila de Montpelhièr sostengèt aqueste projècte d’arqueo-laütariá per sa dimension istorica excepcionala. Aquesta reconstitucion a l’identic de l’arpa del sagèl de Guilhèm VIII es una brava escomesa tecnica. Poèta e òme de letras, pivelat d’art, amic e protector dels trobadors, Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr aviá, tre 1181 proclamat la libertat d’ensenhament sens distinccion d’origina » çò ditz Felip Saurel, conse del Clapàs, president de Montpelhièr Mediterranèa Metropòl.

Aquesta arpa es estada reconstituïda per cinc laütièrs dins l’encastre d’un talhièr del CIMM dirigit per Ives d’Arcizas, factor e especialista de las arpas ancianas, organizat pendent dètz jorns en mai passat a Sant Guilhèm del Desèrt. E l'arpa de tretze còrdas, que la colomna es nauta de 65 cm, facha de fusta de vèrnhe flòtat, serà utilizada dins l’encastre del CIMM pels musicians professionals del temps dels concèrts e festenals e pels estudiants en formacion.


Lei santons de Provença

Sus los santons de provença, un article de la revista del conselh general de las Bocas de Ròse, Accent de Provence, numèro 263, novembre e decembre de 2016.

Sus l'empec de la lenga occitana en sciéncia

tablèu

Un article de Felip Carbona publicat dins la revista Vida Nòstra en 1972, sus l'emplec de la lenga occitana en sciéncia.

Los Païses Basses e Danemarc mandaràn a Ucraina de F-16

F-16C

Dimenge 20 d'agost de 2023, Mark Rutte, primièr ministre neerlandés, anoncièt que de F-16, avion de combat de concepcion estatsunidenca, serián mandats a Ucraina per los Païses Basses e per Danemarc.

Sèrgi Viaule : critica del libre 'Lo mistèri de la Montanha Negra'

Lo mistèri de la Montanha Negra

En novembre de 2012 sul webzine Jornalet Sèrgi Viaule presentava lo libre de Cristina Clairmont Lo mistèri de la Montanha Negra.

Viure 1965 : Revolucion Occitana

La revista Viure fondada en 1964 foguèt pendent un desenat d'ans lo luòc d'expression privilegiat per la critica, las analisas, l'expression d'una pensada occitana liura.