Dins lo magazine Lo Diari, après sa publicacion en 2016, Silvan Chabaud tornava sul libre de Florian Vernet, La nau dels fòls.

La Nau dels fòls de Florian Vernet

Dins la pròsa occitan d'uèi, Florian Vernet ten una plaça unica : cal dire que tre sas primièras nòvas, son estil se desmarquèt, puèi quitèt pas de nos espantar, de libre en libre. Los racontes, entre deliri metafisic, critica sociala acida, umor destibat, fantastic, sciéncia ficcion o intrigas policièras, fan fuòc de tot bòsc mas gardan lo cap d'una escritura fina e singulara.

Cal tornar, sovent, a Qualques nòvas d'endacòm mai que dona lo ton, en 1976, amb son incipit, essencial : « Existissèm pas. Coma poiriá parlar o escriure qualqu'un qu'existís pas ? » Tot lo trabalh puèi serà de parlar justament e de dire, d'escriure sens relambi contra lo voide que non enròda e d'o far amb gaug e amb un sens de l'autoderision salvator. Florian Vernet es una potinga de las bonas per combatre lo malèstre que, de còp, s'entreten en literatura, en França e en Occitània...

Aquesta Nau dels fòls es un roman inclassabla, son autor ditz qu'es « una sembla autobiografia en fòrma de faula satirica un pauc tròp transparenta suls trecimacis de l'occitanisme recent », tot un programa !

Tre la debuta, cabussam dins l'univèrs de Vernet amb un nenon que refusa de nàisser e fa tot son possible per evitar sa venguda al mond. Un nenon de la tèsta gròssa que, rapidament, farà pròva de qualitats intellectualas fòra nòrmas e viurà d'aventuras incrediblas, al còr d'un país entre sòmi, ficcion e realitat. Seriam en França ? Dins un sègle futur ? Seriam benlèu dins la vòstra vida quotidiana fin finala mas vista amb de lunetats desformantas.

Al fil de la lectura, l'impression de conéisse los personatges, las situacions, se mescla amb un sentiment d'estranhesa : siam a l'encòp dins lo familièr e dins lo desconegut. Aquel mond dividit en províncias, amb de pòbles diferents (los muts, los giboses, los gòis, los emboligats...) es una mapa imaginària per mièlhs legir nòstras vidas vertadièras. Florian Vernet capita un torn de fòrça : destacar totalament las bridas de son imaginacion tot en servant una proximitat amb son lector. La nau dels fòls es un libre barròc e modèrne, totalament actual. Pensam al 1984 de Georges Orwell, pensam d'alhors tanben al 2084 de Boualem Sansal o al 1Q84 de Haruki Murakami : Vernet es dins aquesta vena « d'anticipacion » que permet de portar un agach lucid sul mond que nos enròda e sas derivas totalitaristas possiblas. Mas lo rèirefons es mai larg, mai rabelaisian, picaresc, entre Charles Bukowski e Quevedo : es a dire dins lo teritòri liure d'una literatura carnala e generosa.

La lenga d'òc i es d'una granda riquesa sens jamai tombar dins la leiçon de bon occitan que pòt virar a l'artificial... Non, al contrari, lo ritme blos de la frasa e la sintaxi occitana utilizada amb intelligéncia fan virar la maquina. La lenga es naturala e cava un camin prigond, a l'interior de l'òbra : es lo camin que pren, pauc a cha pauc, lo narrator, sens lo saupre, fins a l'autre mond dels Nightwatchmen. Mas, ne disi pas mai...

Bona legida.

Silvan Chabaud

Sorse de l'article : Lo Diari


Prefaci de Frederic Mistral a 'La pauriho' de Valèri Bernard (1899)

paurilha

En 1899 sortissiá a Marselha lo libre La pauriho de Valèri Bernard amb un prefaci de Frederic Mistral.

Patrici Pojada sus l'aranés e l'occitan general

L'aranés e l'occitan general

En 2010 la generalitat de Catalonha publicava quatre estudis sus l'aranés e l'occitan general.

Croàcia passa a l'èuro e intra dins l'espaci Schengen

Membre de l'Union Europèa dempuèi 2013, Croàcia emplega dempuèi aqueste 1èr de genièr de 2023 l'èuro coma moneda. De pèças novèlas son donc intradas en circulacion.

Lenga : un 'òm' que se pòt evitar

Ops ! Que de òm !

Sus l'emplec de òm en occitan, un article de Patrici Pojada dins la revista Lo Diari (numèro 14).

Los romans de Cristian Chaumont

Los darrièrs romans de Christan Chaumont

Cristian Chaumont publiquèt son primièr libre en 2010 a IEO Edicions, un roman policièr d'un pauc mai de cent paginas que revolucionèt pas las letras occitanas mas qu'aviá alara lo merite de donar a la literatura nòstra un libre dins un genre un pauc delaissat : lo policièr.