Arpa

Sagèl de Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr (sègle XII)

En març de 2018 dins sa revista mesadièra la vila de Montpelhièr comunicava en occitan.

L'arpa del Senhor Guilhèm

Una arpa que data del sègle XIIen es estata reconstituïda a partir d’un sagèl, aquel de Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr, conservat als archius comunals del Clapàs. Un projèct menat pel CIMM, Centre internacional de las musicas medievalas.

Vaquí una brava aventura menada per d’unes pivelats que faguèron renàisser un instrument de musica de l’Edat Mejana. Simbòl del ric patrimòni cultural de Montpelhièr, d’una musica que passèt lo temps fins a nosautres e testimònia, notadament amb un nombre important de laütièrs, que la musica es sempre fòrça viva al Clapàs.

L’istòria comença al Servici dels archius comunals que se garda lo sol exemplari conegut d’una bulla de plomb dels Guilhèm, senhor de Montpelhièr. Aqueste sagèl, ligat per una cordilha a una carta manuscricha, dona de veire l’iconografia originala del senhor Guilhèm VIII de Montpelhièr representat d’un caire coma un cavalièr d’armada e de l’autre caire, coma un poèta que tòca d’arpa. E es aquesta arpa del sègle XIIen modelada sul sagèl de metal que ven d’èstre reconstituida.

A l’origina d’aqueste projèct Gisèla Clement, fondatritz del CIMM (Centre internacional de las musicas medievalas – Del cèl a las talvèras).

« La Vila de Montpelhièr sostengèt aqueste projècte d’arqueo-laütariá per sa dimension istorica excepcionala. Aquesta reconstitucion a l’identic de l’arpa del sagèl de Guilhèm VIII es una brava escomesa tecnica. Poèta e òme de letras, pivelat d’art, amic e protector dels trobadors, Guilhèm VIII, senhor de Montpelhièr aviá, tre 1181 proclamat la libertat d’ensenhament sens distinccion d’origina » çò ditz Felip Saurel, conse del Clapàs, president de Montpelhièr Mediterranèa Metropòl.

Aquesta arpa es estada reconstituïda per cinc laütièrs dins l’encastre d’un talhièr del CIMM dirigit per Ives d’Arcizas, factor e especialista de las arpas ancianas, organizat pendent dètz jorns en mai passat a Sant Guilhèm del Desèrt. E l'arpa de tretze còrdas, que la colomna es nauta de 65 cm, facha de fusta de vèrnhe flòtat, serà utilizada dins l’encastre del CIMM pels musicians professionals del temps dels concèrts e festenals e pels estudiants en formacion.


Conte : 'L'enfant polit' de Joan Bodon

Lo Drac

Lo conte L'enfant polit de Joan Bodon foguèt publicat dins lo recuèlh Contes del Drac en 1975.

Nòva : 'Lo cinc de junh' d'Ives Roqueta

Estiu

Dins la revista Letras d'òc numèro 1, de 1965, Ives Roqueta publicava lo tèxt : Lo cinc de junh.

Lo collectiu 'Per que viscan las nòstras lengas' escriu al Primièr Ministre

Pour que vivent nos langues

Lo collectiu Per que viscan las nòstras lengas mandèt al Primièr Ministre francés lo 2 de mai de 2025 una letra per lo questionar sus la plaça de las lengas minorizadas dins la reforma de la formacion iniciala e del recrutament dels ensenhaires.

Pèire Lagarde sus Joan Bodon (1971)

Joan Bodon

En 1971 dins la revista Vida Nòstra Pèire Lagarde presentava Joan Bodon.

Jòrdi Labouysse : 'Occitània, Moments d'histoire'

Jòrdi Labouysse : 'Occitània, Moments d'histoire', 2023

Lo libre Occitània, Moments d'histoire de Jòrdi Labouysse publicat a la prima de 2023, recampa d'articles publicats entre 1980 e 2010 ligats a l'istòria dels païses occitans.